اعتماد به نفس چیست؟
اعتماد به نفس چيست و چگونه مي توان آن را بهبود بخشيد ؟
افتخار و احساس خوب از خود يعني اعتماد به نفس .اعتماد به نفس در حالت
چهره , رفتار , صحبت و حرکت افراد مشخص مي شود . ويژگيهاي افراد
داراي اعتماد به نفس : برخورد باز و گشوده ,انتقاد پذير بودن راحت در پذيرش
اشتباهات خود و باور به توانائيها و احساس ارزشمندي نسبت به خود و
ديگران. اراده و پشتکار در اعتماد به نفس نقش بسيار مهمي بعهده دارند .
اراده و اختيار هر انسان به خود او بستگي دارد يعني هر چه در زندگي
روزانه , فعاليتهاي خود را واقع بينانه مورد ارزيابي قرار داده و خودگوئي مثبت
داشته باشيم اراده ما محکم تر و اشتباهات ما کمتر خواهد شد , در نتيجه با
اعتماد به نفس بيشتري ,جهت دهي فعاليتهايمان بهتر خواهد شد .
درشکل گيري اعتماد به نفس دو دسته مانع وجود دارد:
1- موانع بيروني
2- موانع دروني
موانع بيروني : شرايط محيط خانواده , مدرسه و اجتماع که تغيير در آنها براي
شخص آسان نيست .
موانع دروني : موانعي هستند که در باورها و طرز فکر هر شخص وجود دارد
و کاملا قابل تغيير به دست خود شخص هستند.اگر چنانچه دائما فردي خود
خوري داشته باشد و احساسات خود را آرام و بدون ابهام ابراز نکند در واقع
مانع دروني براي اعتماد به نفس خود ايجاد مي کند .
شش رکن مهم در اعتماد به نفس و در نتيجه احساس ارزشمندي عبارتند از :
* آگاهانه زندگي کردن
* خود پذيري
* مسئوليت پذيري
* قاطعيت داشتن با خود و ديگران و ابراز وجود
* با هدف و برنامه مشخص زندگي کردن
* يکپارچگي و هماهنگي در رفتار و عمل
زندگي آگاهانه : يعني درک اين نکته که هوش انسانها به يک انداره نيست و
هر کدام از افراد هوش متفاوت از ديگري دارد اما اگر چنانچه توان و استعداد
خود را در نظر گرفته و با توجه به آنچه مي دانيم و مي بينيم رفتار کنيم ,
زندگي آگاهانه را دنبال کرده ايم . يکي از غفلتها يا فرار از موقعيتهاي زندگي
آگاهانه طفره رفتن وفراراز واقعيتها است مثلا گفتن اين جمللات به خود که :
« مي دانم که همه تلاشم را نمي کنم , اما ترجيح مي دهم به آن فکر نکنم »
« مي دانم که دارم اشتباه مي کنم اما ...... »
« مي دانم که دارم زياده روي دراين کار مي کنم اما ....... »
زندگي آگاهانه چيزي بيش از ديدن و دانستن است. يعني هدف و ارزشهاي
خود را علاوه بر تعيين و مشخص کردن, دنبال کنيم و با يک برنامه تدريجي ,
مشخص و روزانه انتخابهاي خود را به موفقيت نزديک نمائيم.
زندگي آگاهانه و ويژگيهاي آن :
- ذهن پويا و فعال
- توجه به واقعيت ها و دوري کردن از انکار اشتباهات
- شرايط را با توجه به مشکلات درک کردن
- اشتباهات خود راديدن و سعي در هماهنگ کردن آنها با ميزانها و معيارهاي
سالم ومتعادل بيرون.
بخشيدن خود و خود پذيري :
دومين رکن ازاعتماد به نفس خودپذيري است يعني جنسيت مان , اسم و
شرايط زندگي خانوادگي خود را بپذيريم و خود را کمترازديگران نبينيم . تکميل
جملات زيربه خود پذيري بهتر کمک مي نمايد .
تمرينات : هفته اول صبح ها : اگر خودم را بپذيرم يعني ........
اگر بدنم را بيشتر بپذيرم ............
اگر افکار و احساسات خودم را بپذيرم ...........
هفته دوم و سوم : اگر جنسيت خود را بپذيرم ....... اگر شاديهايم را بپذيرم.....
مسئوليت پذيري :
براي آن که احساس شايستگي در زندگي داشته باشيد بايد بتوانيد بر زندگي
خود مسلط باشيد . قبول مسئوليت يعني :
- مسئول برآوردن خواسته هاي خودتان هستيد .
- مسئول انتخاب و اعمال خود هستيد .
- مسئول روابط خود با ديگران هستيد .
- مسئول کيفيت بخشيدن به زندگي خود و خوشبختي خود هستيد .
- مشارکت ديگران کمک خوبي است ولي هيچکس براي دستيابي به
خواسته هايتان به شما مديون نيست .
- مسئول اولويت بندي زمان خودتان هستيد .
ابراز وجود و قاطعيت داشتن : به معناي احترام به خودمان و ديگران در
تمامي زمينه ها . کساني که وابسته هراسناک هستند نمي توانند به بي
برنامه گي ها , به فشارهاي ديگران و نمونه هائي از اين قبيل نه بگويند .
کساني که مستقل و با اغتماد به نفس هستند به راحتي در مقابل ترديدها و
فشارها نه مي گويند و با قاطعيت و احترام به خود و ديگران اين نه را تکرار
مي کنند .
زندگي هدفمند و برنامه مشخص : يعني اگر مي خواهي موفق شوي بايد
مصمم , هدفدارباشي و رفتاري قاطعانه داشته باشي . بايد مصمم باشي .
نظم و انضباط شخصي يعني به خود فرصت استراحت دادن , تفريح کردن ,
شاد بودن اما در چهارچوب مشخص و متعادل .
يکپارچگي و هماهنگي : يعني رفتارهاي ما با هدفهايمان و آرزوهايمان با هم
هماهنگ باشدودر تضاد نباشد چون تضاد در رفتاروهدفمان آبرويمان را پيش
خودمان از بين مي برد و کمتر به خودمان اعتماد مي کنيم .بنابراين کلام و
گفتارمان را با نيت و هدفهايمان همخوان نمائيم . از هيچ چيز هراس نداشته
باشيم و به خداوند خالق مهربانمان توکل نموده و با برنامه و هدفمند ,
خودمان را باور کنيم و هر روز اين نکته ها را در ذهنمان مرور کرده و با برنامه
ريزي گامهاي محکم و مصمم به سوي آينده روشن برداريم .
اعتماد به نفس خريدني نيست از ديگران گرفتني نيست بلکه هديه اي است
در وجودمان که خودمان با دستهاي انديشه مان اين هديه را مي يابيم و آن
را با برنامه و هدف واقع بينانه پرورش مي دهيم .